دلایل معده درد و ۱۰ روش خانگی برای درمان درد معده
به احساس ناراحتی در فضای بین لگن و قفسه سینه و ناراحتی در ناحیهی شکم، درد معده گفته میشود.
غالباً دلایل معده درد بهخاطر سوءهاضمه و یا گرفتگی عضلات است و خفیف است.
معده درد معمولاً سریع یا خودبهخود و حتی با استفاده کردن از درمانهای ساده برطرف خواهد شد اما اگر معده درد علائمی شدید یا مزمن داشته باشد، ممکن است زنگ خطری برای وجود مشکلات جدیتر باشد و حتی در بدترین حالت ممکن است نشانهی سرطان باشد.
معده درد شدید و طولانیمدت نیاز به بررسی و درمان فوری دارد.
برای شناختن دلایل معده درد با تینامو همراه باشید
وجود درد و ناراحتی در ناحیهی شکم، شما را متوجه معده درد خواهد کرد. در برخی موارد، این تنها علامتی است که از معده درد وجود دارد، اما درد معده علائمی دیگری را نیز به همراه دارد، از جمله:
– احساس سوزش در قفسه سینه (که اصطلاحاً ترش کردن) نام دارد
– آروغ زدن
– نفخ (پرشدن شکم از هوا)
– احساس پُری داشتن بلافاصله بعد از غذا خوردن
دلایل معده درد
گاهی دلایل معده درد و همچنین سوزش معده میتواند چیزی بیشتر از ریفلاکس و زخم معده باشد.
-
رودهی تحریکپذیر
اگر همراه با معده درد، نفخ، گاز، اسهال یا یبوست دارید این علائم میتوانند نشان از ابتلای شما به سندرم رودهی تحریکپذیر (IBS) باشند.
سندرم رودهی تحریکپذیر از رایجترین اختلالات دستگاه گوارش بوده و چیزی حدود ۱۲ درصد از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند که در این میان زنان جمعیت بیشتری از این طیف بیماری را شامل میشوند.
هنوز علت مشخصی برای ابتلا به سندرم تحریکپذیر کشف نشده اما این احتمال به نظر میرسد که ارتباط سیگنالهای بین مغز و روده در ابتلا به این عارضه نقش داشته باشند.
-
ناتوانی در تحمل مواد غذایی
اگر بنا به دلایلی بدن شما توانایی لازم برای هضم کردن غذا را نداشته باشد، باکتریهایی که در معده و روده وجود دارند این مواد غذایی را تجزیه کرده که با این کار سبب تولید گاز فراوانی میشوند که این گاز باعث ایجاد درد و فشار میگردد.
برای مثال بهخاطر عدم تحمل گلوتن یا لاکتوز و حساسیت آن به پروتئینی که در غلاتی مانند گندم و جو وجود دارد باعث ایجاد معده درد شده که به شکل نفخ اسهال یبوست خستگی مفرط و دردهای شکمی بروز پیدا میکند.
سلیاک بیماری است که به عدم تحمل گلوتن و حساسیت به آن؛ گفته میشود.
-
نفخ و باد معده
زمانی که باکتریهای رودهی کوچک، غذاهایی را که بدن قادر به تحمل آنها نیست را تجزیه میکنند، نفخ و گاز معده به وجود میآید که از دلایل معده درد است.
بعضی از غذاها باعث ایجاد گاز میشوند. افزایش فشار در روده باعث درد تیز و شدیدی میشود.
سفت و منقبض شدن شکم بهخاطر این گازها باعث نفخ و آروغ میشود.
-
زخم معده:
زخم معده – یا زخم عثنی اشر – به زخمهایی گفته میشود که در لایهی معده و یا لایهی دوازده ایجاد میشوند و از دلایل معده درد هستند.
زخم معده که همان زخمهای دردناک در مخاط معده است.
زخم معده نوعی بیماری اولسرپپتیک است (اولسرپپتیک به هرگونه زخمی گفته میشود که هم معده و هم رودهی باریک را تحت تأثیر قرار دهد)
هنگامی که ضخامت لایهی مخاطی معده – که از معده در برابر مایعات گوارشی محافظت میکند – کاهش بیابد زخم معده اتفاق میافتد. در نتیجه ازبینرفتن لایههای مخاطی معده، اسیدهای گوارشی بافت پوششی معده را از بین برده و باعث ایجاد زخم معده میشوند.
با اینکه امکان دارد زخم معده ممکن است بهراحتی درمان شود، اما بدون انجام درمان مناسب زخم معده میتواند رفتهرفته شدیدتر شود.
دو عامل برای ایجاد زخم معده
۱- باکتریای به نام هلیکوباکترپیلوری (اچ. پیلوری) که به مخاط پوششدهندهی معده آسیب میزند
۲- زیادهروی کردن در مصرف داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) مانند اسپرین و ایبوپروفن.
سوزش و دردی که بعد از خوردن، نوشیدن و مصرف آنتیاسیدها کاهش بیابد از نشانههای شاخص زخم معده است
علائم زخم معده نفخ، آروغ زدن، بیاشتهایی سیری زودرس سوزش سر دل است و که میتواند گاهی با کاهش وزن نیز همراه باشد.
-
آپاندیسیت (درد شدید در پایین و سمت راست شکم)
احساس درد شدید در سمت راست پایین شکم – مخصوصاً اگر با تب پایین، یبوست یا اسهال، حالت تهوع و استفراغ همراه باشد – معمولاً نشانهی آپاندیس است.
علت ابتلا آپاندیس میتواند بهخاطر باقیمانده مواد غذایی یا یک قطعه مدفوع سخت (مدفوع سنگ مانند) یا عفونت ویروسی دستگاه گوارش و ملتهب و پر از چرک شدن غدهی آپاندیس باشد.
هنگام ابتلا به آپاندیسیت؛ درد آپاندیس معمولاً به علت تکان خوردن، کشیدن نفس عمیق، عطسه کردن یا سرفه زدن شدیدتر میشود.
فرد مبتلا به آپاندیس باید هرچه سریعتر قبل از پاره شدن آپاندیس جراحی شود.
-
سنگ صفرا (احساس ناراحتی دور ناف)
اگر معده درد همراه با احساس داشتن دردی سنگی در اطراف ناف و بعد از خوردن غذاهای چرب باشد، ممکن است کیسه صفرا دلیل یا از دلایل معده درد شما باشد.
سنگ صفرا هم باعث معده درد شده و حتی گاهی با درد معده اشتباه گرفته میشود و یک التهاب شکمی دردناک است
دلایل دیگرمعده درد
- وجود انگل
- سنگ کلیه
- هپاتیت
- فتق
- سرطان معده
- سوءهاضمه
- مشکلات قلبی عروقی
- میگرن
- انسداد روده
- استرس
- سریع قورت دادن لقمه
با انجام آزمایشهای مرتبط مانند آزمایش خون، ادرار و مدفوع میتوانید علت اصلی درد معده خود را تشخیص داده و درمان لازم جهت بهبودی را شروع کنید.
انجام رادیولوژی معده و شکم بیمار هم میتواند برای مواردی مانند سنگ کلیه و انسداد روده مفید باشد، اما همیشه ضروری نیست.
احتمالاً داشتن درد معدهی حاد (شدید و ناگهانی) یا مزمن (طولانیمدت) نشانهی ابتلا به عارضههایی است که باید برای درمان آنها سریعتر اقدام کنید.
مراجعه به پزشک و شروع درمان در صورت مشاهده علائم زیر ضروری است:
- کاهش وزن غیرقابلتوضیح
- خستگی شدید و غیرقابلتوضیح
- تغییر یا اختلال در اجابت مزاج مثل اسهال یا یبوست مزمن که بعد از چند ساعت یا چند روز برطرف نشود.
- وجود خون در مدفوع یا خونریزی جزئی مقعد
- ترشحات غیرعادی واژن
- درد مزمنی که بعد از مصرف کردن مسکن و شروع مجدد داروهای تجویزشده، تسکین نیابد.
- عفونت مجاری ادراری
در صورت وجود علائم فوق حتماً برای بازگشت سلامت دستگاه گوارش خود به پزشک متخصص و مربوطه مراجعه کنید.
درمانهای خانگی برای معده درد
معده درد دردی شایع است که همه ممکن است تابهحال و برای چندین بار آن را تجربه کرده باشند.
همانطور که گفتیم دلایل زیادی برای ابتلا به معده درد وجود دارد و ممکن است حتی بیشتر علل بروز این درد جدی نباشند و علائم بهسرعت از بین بروند.
گاهی اوقات دوای برطرفکردن درد معده در آشپزخانهی منزل شما و در دسترس شماست
۱۰ درمان خانگی برای رفع معده درد
۱. زنجبیل
زنجبیل بهخاطر اینکه حاوی مواد شیمیایی به نام گینجرول و شوگاول است – که به تسریع انقباضات معده کمک کند – غذاهایی را که باعث سوءهاضمه میشوند را از طریق معده با سرعت بیشتری خارج میکند.
۲. چای بابونه
چای بابونه بهخاطر عملکرد ضدالتهابی که دارد میتواند تسکیندهندهی درد معده باشد.
خواص ضدالتهابی چای بابونه به شل شدن عضلات معده کمک کرده و با این کار درد و اسپاسم معده را کاهش میدهد.
۳. نعناع
طبق تحقیقات انجام شده مشخص شده است که نعناع یک درمان سنتی برای رفع سوءهاضمه، نفخ و درد معده است.
برای انجام این درمان خانگی و رفع معده درد، میتوانید برگهای نعناع را با هل بجوشانید و یک جوشاندهی درمان گر معده درست کنید.
۴. حمام گرم یا کیسه آب گرم
گرما با شل کردن عضلات متشنج، سوءهاضمه را تسکین میدهد، پس یک حمام گرم هم میتواند باعث کاهش درد معده شود
استفاده از کیسه یا پد هابی گرمایشی و قراردادن آنها بر روی معده به مدت ۲۰ دقیقه یا تا زمانی که خنک شوند، میتواند مفید باشد.
۵. سرکه سیب
با خوردن یک قاشق چایخوری سرکه سیب معده درد خود را از بین ببرید!
اگر طعم تند سرکه سیب برای شما قابلتحمل و مطلوب نیست، میتوانید یک قاشق غذاخوری از آن را با یک فنجان آب و یک قاشقچایخوری عسل مخلوط کرده و کمکم بنوشید.
۶. دارچین
دارچین بهخاطر داشتن چندین آنتیاکسیدان که میتوانند بهسهولت هضم غذا کمک کنند و خطر تحریک و آسیب در دستگاه گوارش را کاهش دهند، درمان مناسبی برای معده درد محسوب میشود.
برای انجام این درمان جوشانده دارچین را آماده کنید و روزی دو یا سه بار بنوشید.
۷. زیره
دانههای زیره بهخاطر داشتن مواد مؤثر کاهشدهندهی سوءهاضمه و اسیدهای اضافی معده، به کاهش گاز و همچنین کاهش التهاب روده کمک زیادی کرده و بهمانند یک ضد میکروب عمل میکنند.
برای استفاده از این درمان خانگی معده درد، چند قاشق چایخوری دانه یا پودر زیره را به آب جوش اضافه کرده و جوشاندهی آمادهشده را بنوشید.
۸. انجیر
انجیر مانند عنوان ملین عمل کرده حرکات روده را تحریک کرده و یبوست را درمان میکند. انجیر با ترکیباتی که دارد میتواند به کاهش سوءهاضمه کمک کند.
با خوردن چند بار انجیر در روز یا ۱ یا ۲ فنجان دمکردهی برگ انجیر بهصورت چای معده درد خود را شفا ببخشید.
۹. ریحان
مواد موجود در گیاه ریحان به رفع گرفتگی معده، کاهش گاز معده، افزایش اشتها، و بهبود هضم غذا کمک میکنند.
ریحان بهخاطر داشتن اوژنول – که به کاهش میزان اسید در معده کمک میکند – و همچنین داشتن مقادیر زیادی اسید لینولئیک – که خواص ضدالتهابی دارد – درمانی عالی برای درد معده بشمار میآید.
برای گرفتن نتیجهی فوری، میتوانید جوشاندهای را با نصف قاشق چایخوری ریحان خشک یا چند برگ ریحان تازه آماده کرده و بنوشید.
۱۰. شیرینبیان
ریشهی شیرینبیان به کاهش ورم معده و همچنین رفع التهاب مربوط به زخم معده کمک کند.
برای انجام این درمان خانگی معده درد چای ریشه شیرینبیان را چند بار در روز بنوشید تا زمانی که علائم بیماری معده بهبود یابد.
کلام آخر
پزشک درمان مناسب را باتوجهبه دلایل معده درد به شما توصیه خواهد کرد. حتی ممکن است برای درمان سرم به بیمار تزریق شود.
در بعضی از مواقع از برخی بیماران خواسته میشود که تا زمان تشخیص درست علت معده درد – به دلیل جلوگیری از تشدید بعضی از عارضهها – هیچ چیزی نخورند.
با رعایت رژیم غذایی مناسب و پرهیز از استرس به روند درمان درد معدهی خود کمک بسیاری خواهید کرد.